Cinsel İstismar Nedir?

Cinsel istismar, bireylerin fiziksel veya duygusal bütünlüğünü tehdit eden ciddi bir suçtur. Bu tür istismar, mağdur üzerinde derin ve kalıcı etkiler bırakabilir. Peki, cinsel istismar nedir? Bu makalede, cinsel istismar kavramını detaylı bir şekilde ele alacak, türlerini, etkilerini ve önleme yollarını inceleyeceğiz.

Sizlerle birlikte bugün, “cinsel istismar nedir, cinsel istismar suçu cezası, cinsel istismar suçu hangi mahkeme de işlenir” konularını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Hazırsanız başlayalım!

Hukuk konularında uzman olan Avukat Ümit Çelebi’den bilgi almak için ‘buraya’ tıklayabilir, hizmetlerimizi görüntülemek için ‘buraya’ tıklayabilirsiniz.

Cinsel İstismar Nedir?

Cinsel istismar, bir kişinin rızası olmadan cinsel amaçlı davranışlarda bulunulmasıdır. Bu davranışlar, fiziksel temasın ötesinde sözlü taciz, görüntü veya materyal paylaşımı gibi çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. Türkiye’de cinsel istismar suçları, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında düzenlenmiştir.

Çocuk Cinsel İstismarı Nedir?

TCK’nın 103. maddesi, çocuklara yönelik cinsel istismarı “Cinsel Dokunulmazlığa Karşı” suçlar başlığı altında düzenlemektedir. Bu suç, belirli bir yaştaki çocuğun bedenine fiziksel temasta bulunarak cinsel davranışlar sergilenmesi şeklinde tanımlanır (TCK 103/1). Suçun temel unsuru, mağdurun çocuk olmasıdır. TCK’nın 6/1-a maddesine göre, çocuk “henüz 18 yaşını doldurmamış kişi” olarak tanımlanır. Bu tanım, çocuğun korunması ve istismarının önlenmesi için hukuki bir çerçeve sağlar.

Çocuklarda Cinsel İstismarın Belirtileri Nelerdir?

Cinsel istismar nedir sorusunun kapsamını derinlemesine anlamak için, çocuklarda ortaya çıkabilecek cinsel istismar belirtilerini bilmek büyük önem taşır. Cinsel istismar, çocukların fiziksel, duygusal ve bilişsel sağlığını ciddi şekilde etkileyebilecek çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. İşte çocuklarda cinsel istismarın en sık rastlanan belirtilerini sizler için bir araya getirdik.

Fiziksel Belirtiler

Cinsel istismar, çocuğun vücudunda çeşitli fiziksel belirtiler oluşturabilir. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Yürüme ve Oturma Zorlukları: Çocuk, normalden farklı şekilde yürüme veya oturma zorlukları yaşayabilir.
• Hasarlı İç Çamaşırları: Yırtılmış, lekeli veya kanlı iç çamaşırları, cinsel istismarın işaretlerinden biri olabilir.
• Genital Bölge Sorunları: Genital bölgede ağrı, şişlik, kızarıklık, kanama veya kaşıntı gibi belirtiler görülebilir.
• İdrar Yaparken Acı Çekme: İdrar yaparken yaşanan ağrı, cinsel istismarın fiziksel bir göstergesi olabilir.
• Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Çocuğun cinsel yolla bulaşan hastalıkları taşıması veya bu hastalıkların belirtilerini göstermesi.
• Karın Ağrısı ve Mide Bulantısı: Sürekli karın ağrısı ve mide bulantısı, cinsel istismarın fiziksel etkileri arasında yer alır.

Davranışsal Belirtiler

Cinsel istismar, çocuğun davranışlarında da belirgin değişikliklere yol açabilir. Bu değişiklikler şunları içerebilir:

• Uygun Olmayan Cinsel Oyunlar: Çocuk, yaşına uygun olmayan cinsel oyunlar oynayabilir veya aşırı derecede cinsel bilgi sahibi olabilir.
• Duygusal Tepkiler: Aşırı duygusal tepkiler gösterme, duygularını kontrol edememe gibi durumlar gözlemlenebilir.
• Okul Performansında Zorluklar: Okulda beklenmedik zorlanmalar yaşanabilir ve akademik performans düşebilir.
• Sosyal Uzaklaşma ve Depresyon: Çocuk, arkadaşlarından ve sosyal aktivitelerden uzaklaşabilir, depresyon belirtileri gösterebilir.
• Akran İlişkilerinde Problemler: Akranlarıyla ilişkilerde zorluk yaşama ve sosyal ortamlardan çekinme eğilimi sergileyebilir.
• Sosyal Tecrit: Kendi kendine sosyal izolasyon oluşturma davranışları gösterebilir.
• Ani Kilo Değişiklikleri: Aşırı kilo kaybı veya kilo alımı gibi ani değişiklikler görülebilir.

Duygusal Belirtiler

Cinsel istismar, çocuğun duygusal sağlığını derinden etkileyebilir. Bu etkiler arasında şunlar bulunur:

• Güvensizlik: Çocuk, kendine ve yakınlarına karşı güvensizlik geliştirebilir.
• İçe Kapanma ve Utanç: Kendini içe kapanma, utanç duyma ve suçlama gibi duygusal tepkiler sergileyebilir.
• Depresyon ve Kaygı: Depresyon, kaygı ve ruhsal dalgalanmalar çocukta görülebilir.
• Öfke ve Uyum Sorunları: Çocuk, öfke patlamaları yaşayabilir ve uyum problemleri yaşayabilir.

Bilişsel, Gelişimsel ve Akademik Belirtiler

Cinsel istismar, çocuğun bilişsel ve akademik gelişimini de olumsuz yönde etkileyebilir:

• Öğrenme Güçlüğü: Çocuk, okulda öğrenme güçlükleri yaşayabilir.
• Dağılmış İlgi ve Dikkat Eksikliği: Konsantrasyon sorunları ve dikkat dağınıklığı görülebilir.
• Akademik Başarısızlık: Akademik performansta belirgin düşüşler yaşanabilir.

Cinsel İstismar Suçu Kategorileri

Cinsel istismar suçları, mağdurun yaşına ve fiilin niteliğine göre çeşitli kategorilere ayrılmaktadır. Türkiye’de çocuk kavramı üç ayrı kategoride ele alınmaktadır. Bunları sizin için bir araya getirdik.

1. 15 Yaşını Tamamlamamış Çocukların Cinsel İstismarı: Bu kategori, 15 yaşını henüz doldurmamış çocuklara yönelik bedensel temasta bulunularak cinsel amaçlı fiillerin işlenmesini kapsar. TCK’nın 103. maddesi kapsamında değerlendirilir.
2. 15 Yaşını Tamamlamış Ama Algılama Yeteneği Gelişmemiş Çocukların Cinsel İstismarı: 15 yaşını tamamlamış olmakla birlikte, kendisine yönelen fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş çocuklara yönelik istismar bu kategoriye girer. Bu durum, mağdurun fiilin doğasını tam olarak kavrayamaması nedeniyle özel bir koruma gerektirir.
3. 15-18 Yaş Grubundaki Çocukların Cinsel İstismarı: Bu kategori, 15-18 yaş grubunda olan çocuklara yönelik hile, cebir, tehdit veya iradeyi etkileyen başka nedenlerle yapılan cinsel istismarı içerir. Burada, mağdurun yaşına ek olarak fiilin gerçekleştirilmesinde kullanılan yöntemler de önemlidir.

Cinsel İstismar Suçlarının Genel Kategorileri

Türkiye’de cinsel istismar suçları genel olarak dört ana başlık altında sınıflandırılmaktadır:

1. Cinsel İstismar Suçu (TCK 103): 15 yaşını tamamlamamış çocuklara karşı bedensel temasta bulunmak suretiyle cinsel amaçla işlenen fiilleri kapsar. Ayrıca, 15-18 yaş grubunda olan çocuklara yönelik hile, cebir, tehdit veya iradeyi etkileyen başka nedenlerle gerçekleştirilen fiiller de bu suç kapsamında değerlendirilir.
2. Cinsel Saldırı Suçu (TCK 102): Genellikle yaşı büyük kimselere veya 15-18 yaş grubu mağdurlara yönelik, hile, cebir, tehdit veya iradeyi etkileyen başka bir neden olmaksızın bedensel temasta bulunarak cinsel amaçla işlenen fiilleri cezalandırır. Bu suç, mağdurun fiziksel bütünlüğüne yönelik ciddi bir tehdidi temsil eder.
3. Cinsel Taciz Suçu (TCK 105): Mağdurun yaşına bakılmaksızın, fail ile mağdur arasında bedensel temas olmaksızın gerçekleştirilen, halk arasında laf atma, sözlü taciz gibi ifade edilen cinsel davranışları kapsar. Bu tür suçlar, mağdurun psikolojik ve duygusal sağlığını olumsuz etkiler.
4. Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu (TCK 104): 15-18 yaş grubunda yer alan çocuklarla, çocuğun kendi rızasıyla cinsel ilişkiye girilmesi durumunda oluşan suçu ifade eder. Bu suç, çocuğun rızasının alınmış olmasına rağmen, yasal olgunluk seviyesinin sağlanamaması nedeniyle meydana gelir.

Cinsel İstismarın Etkileri Neler?

Cinsel istismar, mağdurlar üzerinde derin ve uzun süreli etkiler bırakabilir:

• Psikolojik Etkiler: Depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve düşük özgüven gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
• Fiziksel Etkiler: Yaralanmalar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve genel sağlık sorunları yaşanabilir.
• Sosyal Etkiler: İlişkilerde güven kaybı, izolasyon ve sosyal anksiyete görülebilir.
• Ekonomik Etkiler: İş gücü kaybı, tedavi masrafları ve hukuki süreçler ekonomik yük getirebilir.

Cinsel İstismarı Önleme ve Mücadele Yolları Nedir?

Cinsel istismarı önlemek ve mevcut istismar vakalarını azaltmak için çeşitli stratejiler uygulanmaktadır:

1. Yasal Düzenlemeler: Güçlü yasalar ve cezai yaptırımlar, cinsel istismarın önlenmesinde kritik bir rol oynar. Mağdurların korunması ve faillerin cezalandırılması için yasal sistemin etkin çalışması gereklidir.
2. Eğitim ve Farkındalık: Toplumun bilinçlendirilmesi, cinsel istismarın tanınması ve önlenmesi için önemlidir. Okullarda ve toplum merkezlerinde gerçekleştirilen eğitim programları, farkındalığı artırabilir.
3. Destek Hizmetleri: Mağdurların psikolojik ve sosyal destek alabileceği hizmetlerin sağlanması, iyileşme süreçlerinde büyük önem taşır. Danışmanlık merkezleri ve yardım hatları, mağdurlara yardımcı olabilir.
4. Toplumsal Değişim: Cinsiyet eşitliğinin sağlanması, güç dengesizliğinin azaltılması ve saygılı ilişkilerin teşvik edilmesi, cinsel istismarın önlenmesine katkıda bulunur.

Çocukların Basit Cinsel İstismarı Suçunun Unsurları Neler?

1. Basit Cinsel İstismar Suçu

Basit cinsel istismar suçu, çocuklara yönelik cinsel istismarın temel şeklidir. Bu suç, çocuğun bedeninde gerçekleştirilen ve cinsel arzuları tatmin etmeye yönelik, ancak cinsel ilişki düzeyine ulaşmayan davranışları kapsar. Basit cinsel istismar suçunun oluşabilmesi için, gerçekleştirilen hareketlerin objektif olarak şehvi nitelikte olması yeterlidir; failin şahsi arzularını fiilen tatmin etmesi şart değildir.

2. Sarkıntılık Yoluyla Cinsel İstismar

Sarkıntılık, çocuğun basit cinsel istismarının daha hafif bir şekli olarak kabul edilir. Sarkıntılık suretiyle cinsel istismarda, mağdur çocuğun bedenine fiziksel temas sağlanır, ancak bu temas yüzeysel ve geçici olur. Bedensel temas olmaksızın gerçekleştirilen cinsel davranışlar ise cinsel taciz suçu olarak değerlendirilir. Örneğin, “bacaklarına dokunayım mı?” gibi sözlü ifadeler cinsel taciz olarak kabul edilirken, çocuğa dokunmak sarkıntılık suretiyle cinsel istismar suçunu oluşturur.

Sarkıntılık, failin mağdura yönelik yüzeysel ve kısa süreli cinsel davranışlarını ifade eder. Bir çocuğa cinsel amaçla dokunmak veya bir kez öpmek gibi eylemler bu kategoriye girer. Bu tür eylemler ani ve kısa süreli gerçekleştiğinde, suçun niteliği değişmeden sarkıntılık düzeyinde kalır. Örneğin, bir kişinin çocuğun bacağına dokunduktan sonra göğüslerini ellemesi ve çocuğun bunu iteklemesi durumunda, eylemin ani ve kısa süreli olması nedeniyle sarkıntılık düzeyinde kalacağı kabul edilir.

Basit cinsel istismar ile sarkıntılık arasındaki temel fark, sarkıntılık fiilinin kesik ve ani bir eylemle mağdurun bedenine temas edilmesi iken, basit cinsel istismarda çocuğa karşı cinsel sömürü düzeyine varacak şekilde birbirini takip eden birden fazla davranışın icra edilmesidir.

Basit Cinsel İstismar Suçunun Cezası Nedir?

TCK 103. maddesi, çocuklara yönelik cinsel istismar suçlarını düzenler ve bu suçun farklı derecelerine göre cezai yaptırımlar öngörür:

1. Basit Cinsel İstismar:
   • Tanım: Çocuğun vücudu üzerinde gerçekleştirilen ve cinsel arzuları tatmin etmeye yönelik, ancak cinsel ilişki düzeyine ulaşmayan eylemleri kapsar.
   • Ceza: Mağduru cinsel yönden istismar eden kişi, 8 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır (TCK md.103/1-a).
2. Sarkıntılık Yoluyla Cinsel İstismar:
   • Tanım: Cinsel istismarın daha hafif bir şekli olup, failin mağdura yönelik yüzeysel ve kısa süreli cinsel davranışlarını ifade eder.
   • Ceza: Sarkıntılık suretiyle işlenen cinsel istismar suçunda, ceza 3 yıldan 8 yıla kadar hapis olarak belirlenmiştir (TCK md.103/1-b).
3. Yaş Şartlarına Bağlı Cezalar:
   • Mağdurun 12 Yaşını Tamamlamamış Olması:
     • Basit cinsel istismar durumunda ceza 10 yıldan az olamaz.
     • Sarkıntılık durumunda ceza 5 yıldan az olamaz (TCK md.103/1-c).
4. Soruşturma ve Kovuşturma Şartları:
   • Failin Çocuk Olması Durumu: Sarkıntılık düzeyindeki cinsel istismar suçlarında, failin çocuk olması halinde soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine ihtiyaç vardır. Yani, çocuğun çocuğa karşı sarkıntılık düzeyindeki cinsel istismarı ancak şikayet üzerine değerlendirilebilir (TCK md.103/1-b).

Nitelikli Haller ve Ek Cezalar Nedir?

Basit cinsel istismar suçunun daha ağır cezai yaptırımlar gerektiren nitelikli hallerine ilişkin düzenlemeler TCK 103. maddesinde yer alır:

1. Birden Fazla Kişi Tarafından İşlenmesi (TCK md.103/3-a):
   • Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi durumunda ceza artırılır.
2. Toplu Yaşam Ortamlarının Sağladığı Kolaylıkların Kullanılması (TCK md.103/3-b):
   • İnsanların toplu olarak yaşadığı ortamlarda sağlanan kolaylıklar kullanılarak işlenen suçlarda ceza artırılır.
3. Yakın Akrabalık veya Üvey İlişkiler (TCK md.103/3-c):
   • Üvey baba, üvey ana, üvey kardeş veya evlat edinen gibi yakın akrabalık ilişkisi içinde bulunan kişiler tarafından işlenen suçlarda ceza artırılır.
4. Koruyucu Görevlerin Kötüye Kullanılması (TCK md.103/3-d):
   • Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı gibi koruyucu görevlerde bulunan kişilerin bu pozisyonlarını kötüye kullanarak işledikleri suçlarda ceza artırılır.
5. Kamu Görevinin Kötüye Kullanılması (TCK md.103/3-e):
   • Kamu görevi veya hizmet ilişkisi yoluyla nüfuz sağlayan kişilerin bu nüfuzlarını kötüye kullanarak işledikleri suçlarda ceza artırılır.

Cinsel İstismar Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Cinsel istismar, toplumun her kesimini etkileyen ciddi ve hassas bir konudur. Bu bölümde, cinsel istismar nedir sorusunu daha iyi anlamak ve bu konuda bilgi sahibi olmak isteyenler için en çok merak edilen soruları ve bunlara verilen kapsamlı cevapları bulabilirsiniz.

Aklınıza takılan bir yer olursa Avukat Ümit Çelebi’ye ‘buraya tıklayarak’ ulaşabilir ve sorularınızı sorabilirsiniz.

Çocuklarda cinsel istismarın en yaygın nedenleri nelerdir?

Çocuklarda cinsel istismarın en yaygın nedenleri arasında aile içi şiddet, ebeveyn veya yakın akrabalardan gelen istismar, güvensizlik ortamları ve kontrol eksikliği yer alır. Ayrıca, toplumda cinsiyet eşitsizliği, eğitim eksikliği ve farkındalık yetersizliği de istismar riskini artıran faktörler arasındadır.

Cinsel istismarı önlemek için neler yapılabilir?

Cinsel istismarı önlemek için toplumsal farkındalığın artırılması, eğitim programlarının uygulanması ve güçlü yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, mağdurların desteklenmesi, güvenli ortamların sağlanması ve istismarı gerçekleştirenlerin cezalandırılması için etkin önlemler alınmalıdır.

Cinsel istismarı nasıl bildirebilirim?

Cinsel istismarı bildirmek için en kısa sürede polise veya aile hekimine başvurabilirsiniz. Ayrıca, Çocuk Koruma Merkezleri ve çeşitli yardım kuruluşları aracılığıyla da destek alabilir ve durumu bildirebilirsiniz. Mağdurun güvenliğini sağlamak ve faillerin yakalanmasını temin etmek için resmi mercilere başvurmak önemlidir.

Cinsel istismar ile cinsel taciz arasındaki fark nedir?

Cinsel istismar, genellikle rızası olmayan bireylere yönelik ciddi ve tekrarlayan cinsel eylemleri ifade ederken, cinsel taciz daha çok sözlü veya fiziksel olarak rızası olmadan gerçekleştirilen, sürekli olmayan ve daha hafif cinsel davranışları kapsar. Cinsel taciz, istismarın bir alt kategorisi olarak değerlendirilebilir ve her iki durumda da mağdurların korunması önemlidir.

Cinsel istismar suçu adli para cezasına çevrilebilir mi?

Hayır, çocuğun cinsel istismarı suçu nedeniyle verilen hapis cezası, ceza miktarı nedeniyle adli para cezasına çevrilemez. Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında, çocuklara yönelik ciddi cinsel istismar suçlarında adli para cezası uygulanmamaktadır.

Cinsel istismar suçu için hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) mümkün müdür?

Hayır, çocuğun cinsel istismarı suçu nedeniyle hükmolunan hapis cezasının miktarı nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez. Bu tür ağır suçlarda HAGB uygulanmamaktadır.

Cinsel istismar suçu için ceza erteleme uygulanabilir mi?

Hayır, çocuğun cinsel istismarı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının miktarı nedeniyle ceza ertelenmesi mümkün değildir. Türk Ceza Kanunu, bu tür ağır suçlarda cezanın ertelenmesine izin vermemektedir.

Cinsel istismar suçunda şikayet süresi nedir?

Sarkıntılık suretiyle cinsel istismar suçu gibi bazı cinsel istismar suçlarında, failin çocuk olması durumunda soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için mağdurun, velisinin veya vasisinin şikâyetine ihtiyaç vardır. Mağdurun velisi veya vasisi, şikayet hakkını suçun işlenmesinden itibaren 6 ay içinde kullanmalıdır.

Cinsel istismar suçlarında zamanaşımı süresi ne kadardır?

Çocukların cinsel istismar suçunun zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu süre içerisinde her zaman soruşturma yapılabilir ve fail hakkında kamu davası açılabilir. Zamanaşımı süresi dolmuş suçlarda dava açılamaz, ancak cinsel istismar suçları için bu süre boyunca her zaman soruşturma ve dava açma imkanı bulunmaktadır.

Cinsel istismar suçlarında uzlaşma uygulanabilir mi?

Hayır, cinsel istismar suçları uzlaşma kapsamında değildir. Bu suçlar, uzlaşma hükümleri uygulanmayan ve mağdurların korunmasının ön planda tutulduğu ciddi suçlar arasında yer almaktadır.

Cinsel istismar suçunda görevli mahkeme hangisidir?

Sarkıntılık suretiyle cinsel istismar suçu, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yargılanır. TCK 103. maddede yer alan diğer tüm cinsel istismar suçları ise Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yargılanır. Bu ayrım, suçun niteliğine ve ağırlığına bağlı olarak hangi mahkemenin görevli olduğunu belirler.

Sizlerle birlikte bugün, “cinsel istismar nedir, cinsel istismar suçu cezası, cinsel istismar suçu hangi mahkeme de işlenir” konularını detaylı bir şekilde inceledik. Sizler de konu hakkında daha fazla bilgi almak için, bizlere ‘buraya‘ tıklayarak, Adalet Bakanlığına ‘buraya’ tıklayarak ulaşabilirsiniz. Diğer yazılarımızı okumak için de ‘buraya‘ tıklamayı unutmayın!

Sizler de tüm hukuki konular da yardım almak istiyorsanız Avukat Ümit Çelebi’den destek alabilirsiniz. Detaylı bilgi ve iletişim için ‘buraya’ tıklayabilirsiniz.